Keadaan Konflik dan Kemanusiaan

Terdapat andaian yang meluas bahawa konflik bersenjata, bencana alam dan keadaan kemanusiaan lain meningkatkan kerentanan kepada jenis buruh paksa, perhambaan moden, pemerdagangan manusia dan buruh kanak-kanak tertentu. Jenis eksploitasi ini mungkin merupakan akibat sampingan daripada konflik, krisis kemanusiaan dan bencana alam, seperti masyarakat yang terjejas mungkin hilang tempat tinggal dan dengan itu terdedah kepada eksploitasi. Atau dalam situasi konflik, ia mungkin instrumental, digunakan oleh kumpulan bersenjata sebagai mekanisme pembiayaan, alat pengambilan pekerja atau kaedah peperangan. Sebagai contoh:

• Konflik dan perpindahan terpaksa di Syria telah menyebabkan kerentanan kepada pelbagai jenis pemerdagangan manusia, buruh paksa dan buruk kanak-kanak dalam kalangan mereka yang terjejas oleh konflik tersebut, dalam Syria dan negara jiran. Selain itu, di Syria dan Iraq, Negara Islam (ISIS) telah mengamalkan perhambaan sebagai taktik peperangan untuk menimbulkan rasa gentar dalam kalangan masyarakat dan menanam ideologi mereka secara paksa. Wanita dan kanak-kanak perempuan yang paling terjejas, dengan laporan tentang ISIS memaksa penganut agama minoriti menjadi hamba bagi tujuan seksual;
• Di Colombia, konflik bersenjata dan perpindahan terpaksa yang sekian lama telah meninggalkan kumpulan yang terdedah kepada eksploitasi, terutamanya wanita dan kanak-kanak untuk berdepan dengan risiko menjadi buruh paksa dan buruh kanak-kanak, oleh kumpulan bersenjata;
• Di Republik Demokratik Congo (DRC), kumpulan bersenjata terus mengambil kesempatan daripada ketidakstabilan politik dan peperangan yang berpanjangan untuk memaksa lelaki, wanita dan kanak-kanak—terutamanya dari luar bandar—menjadi buruh paksa dan buruh kanak-kanak, selalunya di lombong-lombong kecil dan sektor pertanian, untuk membiayai operasi mereka dan mengekalkan kawalan politik serta kawasan;
• Di Libya, terdapat laporan tentang penduduk dari negara Sub-Sahara Afrika diperdagangkan oleh militia dan rangkaian jenayah tersusun untuk penghambaan, penculikan bagi memeras ugut dan buruh paksa;
• Di Myanmar, perpindahan terpaksa secara beramai-ramai di Rohingya, berikutan laporan tentang diskriminasi yang sistematik sekian lama oleh pihak berkuasa kerajaan serta keganasan baharu yang semakin hebat sejak 2017, telah menyebabkan beratus-ratus ribu lelaki, wanita dan kanak-kanak menggunakan laluan yang tidak selamat untuk lari ke negara jiran yang mungkin akan menyebabkan mereka terkurung dalam khemah-khemah yang penuh sesak, lalu meningkatkan kerentanan mereka kepada pemerdagangan manusia dan jenis eksploitasi lain; serta
• Di Nepal, gempa bumi pada tahun 2015 serta saki-baki perang saudara berdekad lamanya, telah meninggalkan beribu-ribu masyarakat tanpa tempat tinggal dan kehidupan, menjadikan mereka terdedah kepada pedagang haram dan buruh paksa sebagai ikhtiar hidup.

Bangunan usang di Jepun. Unsplash/Jordy Meow

Mengapakah konflik dan bencana meningkatkan jenis eksploitasi yang cuba ditangani oleh Sasaran 8.7?

Penyelidikan yang ada menyarankan sebab bahawa konflik dan bencana meningkatkan buruh paksa, perhambaan moden, pemerdagangan manusia dan buruh kanak-kanak termasuk:

• Hakisan kedaulatan undang-undang, keruntuhan infrastruktur perlindungan dan normalisasi keganasan dalam keadaan konflik dan bencana, yang menjadikan lebih mudah untuk melakukan paksaan;
• Peningkatan kejadian bagi keganasan seksual dan berasaskan jantina;
• Permintaan daripada kumpulan bersenjata bagi perkhidmatan seksual dan buruh dengan kos yang rendah atau tanpa kos;
• Kerentanan fizikal, sosial dan/atau ekonomi (seperti kehilangan tempat berlindung dan kehidupan), yang menyebabkan kelakuan berisiko) (dan, dalam sesetengah keadaan, bergantung pada pemain bukan kerajaan yang menggunakan keganasan untuk menyediakan perlindungan);
• Pengurangan akses kepada pendidikan, yang menjadikan kanak-kanak lebih terdedah; dan
• Gangguan pada rangkaian keluarga, yang meninggalkan kanak-kanak sangat terdedah kepada buruh kanak-kanak dan kahwin paksa; dan
• Jika terdapat kurang akses kepada cara perjalanan yang biasa dilakukan bagi melarikan diri daripada konflik dan bencana, penggunaan penyeludup penghijrah boleh menjadikan individu terdedah kepada jenis eksploitasi ini.

Persekitaran permisif yang ditawarkan oleh konflik dan bencana alam kerana keruntuhan kedaulatan undang-undang juga membenarkan aktiviti buruh paksa, perhambaan moden, pemerdagangan manusia dan buruh kanak-kanak pada skala yang biasanya tidak mungkin dilihat dalam konteks lain. Kumpulan bersenjata—dan dalam sesetengah keadaan, elemen kerajaan—mengambil bahagian dalam jenis eksploitasi ini:

• Dengan mengambil orang bekerja secara menipu dan memaksa, terutamanya kanak-kanak;
• Untuk mengurangkan kos dan meningkatkan pendapatan. Di Libya dan Amerika Tengah, sebagai contoh, penglibatan dalam dan pencukaian laluan penyeludupan penghijrah serta pemerdagangan manusia telah menjadi sumber pendapatan yang lumayan yang kumpulan bersenjata telah bersaing dengan ganas bagi kawalan laluan ini, membentuk politik tempatan dan dinamik konflik; serta
• Untuk mengukuhkan dominasi ideologi mereka atau sebagai instrumen menakut-nakutkan. Di Syria dan Iraq, sebagai contoh, ISIS telah menjadikan pasar sebagai tempat wanita dan kanak-kanak perempuan dijual sebagai hamba dan telah menerbitkan bahan yang menggalakkan penguasaan ke atas mereka.

Apakah implikasi dasar tersebut?

Jika konflik dan bencana alam meningkatkan kerentanan kepada eksploitasi Sasaran 8.7, maka usaha untuk menamatkan dan mencegah konflik bersenjata serta mengurangkan akibat bencana alam akan secara semula jadi membantu untuk membasmi buruh paksa, perhambaan moden, pemerdagangan manusia dan buruh kanak-kanak. Tetapi, disebabkan oleh pendekatan secara tidak langsung, adalah sukar untuk menilai keberkesanan pencegahan konflik sebagai strategi antiperhambaan.

Selain itu, langkah antiperhambaan secara langsung dan aktif diperlukan dalam keadaan konflik dan kemanusiaan untuk mengurangkan risiko pemerdagangan manusia dan eksploitasi.

Petindak dasar, termasuk pengamal pembangunan dan kemanusiaan, mungkin ingin menumpukan secara langsung kaitan terus antara konflik bersenjata dengan bencana alam, di satu pihak dan buruh paksa, perhambaan moden, pemerdagangan manusia dan buruh kanak-kanak di pihak yang lain. Contoh-contoh termasuk:

Berusaha untuk mengenal pasti mangsa dan penduduk yang berisiko

Penyelidikan menyarankan bahawa, semasa krisis, kelemahan sedia ada boleh menjadi lebih teruk. Ini menyarankan keperluan untuk memahami dan menyasarkan kelemahan apabila berlaku krisis—atau jika boleh—sebelum krisis berlaku. Walau bagaimanapun, keupayaan untuk mengenal pasti mangsa atau individu serta kumpulan yang berisiko kepada eksploitasi semasa konflik dan bencana alam terhalang dengan banyaknya oleh beberapa faktor. Pertama, keruntuhan struktur pentadbiran dan institusi rasmi, pemusnahan infrastruktur serta pemindahan terpaksa menjadikannya sukar untuk mengumpulkan maklumat yang boleh dipercayai dan menganalisis maklumat dengan betul. Kedua, kerumitan menentukan, serta kurang latihan untuk memahami definisi pelbagai jenis eksploitasi ini serta tugas dan tanggungjawab pegawai yang mungkin berhubung dengan kumpulan yang terdedah ini (seperti penguatkuasaan undang-undang, ejen kawalan sempadan dan pemberi bantuan kebangsaan dan antarabangsa dalam respons pembangunan dan kemanusiaan), menyukarkan pengenalan mangsa dan penduduk yang berisiko dengan tepat. Ini juga mungkin mempunyai implikasi yang meluas dari segi pengenalan diri, kerana mangsa mungkin tidak mengetahui keadaan yang dialaminya melayakkan diri mereka sebagai eksploitasi Sasaran 8.7. Ketiga, mangsa mungkin menahan diri daripada mendapatkan perlindungan disebabkan risiko diskriminasi dan stigmatisasi oleh masyarakat mereka, takut akan tindakan balas yang mungkin diambil oleh pedagang haram atau takut dihantar balik atau dipindahkan ke negara lain.

• Pertubuhan Penghijrahan Antarabangsa (IOM) telah menjalankan kajian untuk membantu mengenal pasti dengan lebih baik penduduk yang berisiko dan kerentanan kepada pemerdagangan manusia dalam kalangan penghijrah di sepanjang Laluan Penghijrahan Tengah dan Mediterranean, ramai daripada mereka telah melarikan diri daripada keganasan akibat konflik di Iraq, Libya, Nigeria dan Syria.
• Di El Salvador, Guatemala dan Honduras, rangkaian penyedia khidmat telah ditubuhkan untuk mengenal pasti mangsa pemerdagangan dan orang yang terselamat daripada keganasan seksual dan berasaskan jantina dalam kalangan mereka yang melarikan diri daripada keganasan yang disebabkan oleh kumpulan bersenjata bukan Kerajaan. Rangkaian tersebut terdiri daripada agensi UN, masyarakat sivil dan pertubuhan berdasarkan kepercayaan, tempat perlindungan dan institusi Kerajaan.
• Jabatan Operasi Keamanan Bangsa-bangsa Bersatu menyediakan latihan antipemerdagangan kepada penguatkuasaan undang-undang di Afghanistan, Republik Afrika Tengah, Republik Demokratik Congo, Guinea-Bissau, Libya, Mali dan Somalia untuk membantu dengan pengenalan mangsa.
• Pesuruhjaya Eropah yang bekerja dengan negara dalam rantau tersebut untuk menubuhkan Mekanisme Rujukan Kebangsaan sebagai cara untuk mengenal pasti mangsa dan penduduk yang berisiko, termasuk mereka yang telah melarikan diri daripada konflik. Beberapa projek yang dibiayai oleh EU baru-baru ini telah berusaha untuk memperbaiki respons kepada pemerdagangan manusia dalam konteks pemindahan terpaksa dan penghijrahan luar biasa.
• Selain itu, pembangunan petunjuk di peringkat kebangsaan, serantau dan antarabangsa (termasuk oleh Pertubuhan Buruh Antarabangsa dan Pejabat UN mengenai Dadah dan Jenayah) boleh digunakan bagi pengenalan mangsa. Sementara petunjuk ini tidak khusus kepada situasi konflik dan kemanusiaan, petunjuk yang dibangunkan untuk mengenal pasti mangsa semasa keadaan aman juga mungkin berguna dalam mengenal pasti mangsa dalam situasi konflik atau keadaan kemanusiaan, memandangkan penyelidikan itu menunjukkan bahawa konflik menyebabkan kelemahan sedia ada menjadi semakin hebat.

Bekerjasama dengan masyarakat yang terjejas oleh konflik dan bencana untuk mengurangkan kerentanan

Memperkasakan masyarakat melalui program kehidupan, persekolahan atau latihan vokasional dan pendidikan dapat mengurangkan kerentanan mereka untuk jatuh ke tangan pedagang haram. Selain itu, berinteraksi dengan ahli yang berpengaruh dalam sesebuah masyarakat, seperti ketua agama dan tradisional, bagi menggunakan kelebihan pengaruh mereka dapat mengurangkan kelemahan masyarakat yang terjejas oleh konflik dan bencana alam. Ini dapat membantu, sebagai contoh, untuk mengenal pasti individu dan penduduk yang berisiko, menentukan dan meningkatkan mekanisme kekentalan yang mungkin sudah pun wujud dan mengeluarkan stigma sekeliling orang yang terselamat daripada eksploitasi Sasaran 8.7.

• Di Iraq, ketua agama Yazidi, yang bekerjasama dengan UN dan NGO, telah mengalu-alukan wanita serta kanak-kanak perempuan Yazidi yang telah diculik dan dipaksa menjadi hamba seksual oleh ISIS kembali ke pangkuan masyarakat mereka. Kerajaan Iraq juga telah bekerjasama dengan UN untuk memecahkan kitaran keterpinggiran dan diskriminasi orang yang terselamat daripada keganasan seksual yang berkaitan dengan konflik. Kanak-kanak yang lahir akibat dirogol paling terdedah, kerana mereka kerap dipinggirkan dan kurang pendaftaran kelahiran dan dengan itu berisiko untuk menjadi sasaran bagi radikalisasi dan pengambilan pekerja pada masa hadapan.
• Di Nepal, Agensi AS bagi Pembangunan Antarabangsa (USAID) telah bekerjasama dengan masyarakat yang terjejas dengan gempa bumi untuk mengurangkan risiko mereka menjadi mangsa pemerdagangan manusia, termasuk dengan menyediakan tempat berlindung, program pendidikan dan latihan vokasional.
• Di Myanmar, Jabatan Buruh AS menyokong pengeluaran kanak-kanak daripada buruh kanak-kanak melalui campur tangan pendidikan dan kehidupan.
• Jordan, yang telah menjadi tuan rumah kepada lebih 1 juta pelarian Syria yang terpaksa berpindah disebabkan oleh konflik, sedang bekerjasama dengan Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO), untuk menyokong proses peluang pekerjaan yang sesuai dan pengambilan pekerja untuk pelarian dan pekerja asing bagi meningkatkan kekentalan mereka dan mengurangkan kerentanan mereka kepada pemerdagangan manusia dan buruh paksa.

Bekerja secara langsung dengan kumpulan yang terlibat dalam pelanggaran undang-undang untuk mengubah kelakuan mereka

Memandangkan kumpulan yang terlibat dengan pelanggaran ini kerap memegang kuasa politik penting, bekerjasama dengan mereka secara langsung adalah penting untuk mengubah kelakuan mereka dan dinamik konflik.

• Geneva Call, sebuah NGO, sedang bekerjasama secara langsung dengan pemain bersenjata bukan kerajaan di seluruh dunia untuk menggalakkan mereka menghormati norma kemanusiaan antarabangsa dalam konflik bersenjata, terutamanya yang berkenaan dengan mencegah dan menamatkan pengambilan kanak-kanak untuk bekerja. Pertubuhan tersebut menyediakan latihan secara tetap kepada pemain bersenjata bukan kerajaan. Pada tahun 2016, Geneva Call menganjurkan persidangan dengan wakil daripada 21 pemain bersenjata bukan kerajaan untuk membincangkan cabaran yang dihadapi oleh kumpulan ini dalam melaksanakan standard dan mekanisme antarabangsa berhubung dengan perlindungan manusia, termasuk kesukaran dalam penilaian usia. Secara bersama, mereka telah membangunkan satu set saranan yang dapat dilaksanakan khusus bagi pemain bersenjata bukan kerajaan.
• Pejabat Wakil Khas Setiausaha Agung bagi Kanak-kanak dan Konflik Bersenjata (OSRSG CAAC) bekerjasama dengan kumpulan bersenjata, yang disenaraikan dalam laporan tahunan Setiausaha Agung mengenai CAAC, untuk melakar pelan tindakan bagi konteks tertentu yang menggariskan langkah-langkah bagi menjajarkan kelakuan kumpulan tertentu dengan antarabangsa.

Mengganggu, menyekat dan mendakwa pelanggaran undang-undang

• Majlis Keselamatan UN telah menyatakan kebimbangan mereka tentang amalan pemerdagangan manusia dalam konflik bersenjata. Resolusi 1267 (1999), 1989 (2011), 2253 (2015) dan 2368 (2017) menetapkan pelbagai langkah sekatan (termasuk pembekuan aset, pengharaman perjalanan dan embargo senjata) terhadap ISIS, Al-Qaeda dan individu berkaitan, semuanya telah membuat mereka beralih secara strategik kepada amalan pemerdagangan manusia. Pada bulan November 2017, Setiausaha Agung telah meminta Majlis Keselamatan untuk menyertakan kriteria pemerdagangan manusia apabila menerima atau memperbaharui sekatan rejim dalam situasi konflik bersenjata dan untuk memastikan bahawa kumpulan, pasukan yang mengawasi dan panel pakar yang menyokong usaha jawatankuasa sekatan yang berkenaan, untuk bekerja rapat dengan pakar antipemerdagangan. Dan, pada bulan Jun 2018, Majlis Keselamatan UN menyekat enam orang atas penglibatan mereka dalam pemerdagangan manusia di Libya.
• Pejabat Kawalan Aset Asing, Jabatan Perbendaharaan AS mentadbir program sekatan yang khusus dengan negara yang membenarkan pembekuan dan penyekatan aset individu yang dikaitkan dengan pengambilan dan penggunaan askar kanak-kanak, termasuk di Burundi, Republik Afrika Tengah, Republik Demokratik Congo (DRC) dan Somalia.
• Pendakwa Mahkamah Jenayah Antarabangsa (ICC) telah mengumumkan pada bulan November 2017 bahawa Pejabatnya sedang mempertimbangkan pelancaran penyiasatan awal ke atas jenayah yang didakwa terhadap penghijrah yang sedang transit melalui Libya, termasuk pemerdagangan manusia, sekiranya situasi itu berada dalam bidang kuasa Mahkamah tersebut. [Link to thematic overview on international criminal justice.]

Mengurangkan pendapatan yang tersedia daripada pelanggaran ini

Pemerdagangan manusia merupakan jenayah yang memberi ganjaran yang lumayan dan berisiko rendah pada masa ini. Keuntungan daripada buruh paksa sahaja—yang mungkin melibatkan pemerdagangan manusia—dianggarkan melebihi $150 bilion setiap tahun. Institusi kewangan berada dalam kedudukan yang unik untuk menyekat aliran kewangan yang dikaitkan dengan jenayah ini dan dengan itu mengurangkan keuntungan sebenar dan tanggapan daripada jenayah ini. Institusi kewangan mungkin akan berurusan dengan aliran kewangan yang dikaitkan dengan eksploitasi Sasaran 8.7, kerana pedagang haram dan pihak lain mungkin menempatkan dana yang diterima daripada jenayah ini ke dalam sektor kewangan rasmi. Sektor kewangan global sedang berusaha untuk mengatasi masalah ini dengan mengenal pasti transaksi kewangan yang menunjukkan jenayah ini bagi membantu menyekat bukan sahaja aliran kewangan tetapi akhirnya operasi itu juga – dan untuk mengurangkan pendapatan yang tersedia daripada pelanggaran ini dan dengan itu mengurangkan insentif untuk terlibat dengan amalan ini.

• Unit Perisikan Kewangan (FIUs) telah mula mengeluarkan nasihat tentang mengenal pasti aktiviti yang menunjukkan pemerdagangan manusia. Dan pengawal selia sektor kewangan, termasuk Pasukan Petugas Tindakan Kewangan (FATF), telah menggunakan maklumat ini untuk membangunkan “tipologi” yang membantu pengawal selia, bank dan pemain sektor kewangan lain memahami cara dana daripada perhambaan moden, pemerdagangan manusia, buruh paksa dan buruh kanak-kanak memasuki dan berpindah melalui sektor tersebut.
• Interpol bekerja rapat dengan pertubuhan antarabangsa dan kerajaan untuk menyekat rangkaian pemerdagangan manusia, menyebabkan penangkapan beratus-ratus pedagang haram.
• Di Amerika Syarikat, berikutan kebimbangan yang meluas bahawa perlombongan bijih timah, tungsten, emas – atau apa yang dipanggil “bahagian galian konflik” – menyumbang kepada pembiayaan konflik di Republik Demokratik Congo (DRC), Kongres telah melaksanakan Pembaharuan Wall Street Dodd-Frank dan Akta Perlindungan Pengguna pada tahun 2010. Seksyen 1502 Akta Dodd-Frank memerlukan syarikat yang berdaftar di pasaran saham AS untuk melaporkan setiap tahun, sama ada bahan galian yang diperoleh dari DRC atau negara jiran membiayai konflik. Projek Enough Project telah merumuskan bahawa peruntukan ini menguatkan penambahbaikan yang ketara dalam ketelusan rantai bekalan syarikat dan pengurangan lombong yang dikawal oleh pemain konflik di DRC timur.

Bacaan lanjut:

• United Nations Secretary-General, Report of the Secretary-General on Trafficking in Persons in Armed Conflict Pursuant to Security Council Resolution 2331 (2016), UN Doc. S/2017/939 (10 November 2017).
• United Nations Human Rights Council, Report of the Special Rapporteur on Trafficking in Persons, Especially Women and Children. UN Doc. A/71/303 (Ogos 2016);
• James Cockayne and Summer Walker, Fighting Human Trafficking in Conflict: 10 Ideas for Action by the United Nations Security Council (September 2016).
• International Organization for Migration (IOM), Addressing Human Trafficking and Exploitation in Times of Crisis (Disember 2015).
• Inter-Agency Coordination Group against Trafficking in Persons, Issue Brief 2: Trafficking in Persons in Humanitarian Crises (Jun 2017).
• Sarah Craggs, Laura Lungarotti, et al. “Responding to Human Trafficking and Exploitation in Times of Crisis: Reducing the Vulnerabilities of Migrants in Preparedness, Response and Recovery Efforts,” Migrants in Countries in Crisis Initiative Issue Brief (Januari 2016).
• Geneviève Colas and Olivier Peyroux, Trafficking in Human Beings in Conflict and Post-Conflict Situations (Jun 2015).
• International Centre for Migration Policy Development, Targeting Vulnerabilities: The Impact of the Syrian War and Refugee Situation on Trafficking in Persons – A Study of Syria, Turkey, Lebanon, Jordan and Iraq (Disember 2015).
• UNODC, Global Report on Trafficking in Persons – in the context of armed conflict (2018).

Delta 8.7 mengucapkan terima kasih kepada Julie Oppermann atas kerja beliau melakar Gambaran Keseluruhan Bertema dan James Cockayne (UNU-CPR), Aidan McQuade, Chissey Mueller (IOM) and Claire Healy (ICMPD) atas komen mereka pada draf terdahulu.

Artikel ini telah disediakan oleh Julie Oppermann sebagai penyumbang kepada Delta 8.7. Seperti yang diperuntukkan dalam Terma dan Syarat Penggunaan Delta 8.7, pendapat yang diluahkan dalam artikel ini merupakan pendapat pengarang dan tidak semestinya mencerminkan pendapat UNU atau rakan kongsinya.